Mạng Máy Tính Là Gì? Có Mấy Loại? Lợi Ích Của Mạng Máy Tính
Trong kiến thức về công nghệ thông tin, mạng máy tính là một chủ đề phổ biến và quan trọng khi chúng ảnh hưởng nhiều đến đời sống công nghệ hiện nay. Vậy khái niệm mạng máy tính là gì? Có mấy loại mạng máy tính? Lợi ích mạng máy tính mang đến như thế nào? Hãy cùng Laptopk1 tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau đây nhé.
Khái niệm mạng máy tính là gì?
Mạng máy tính trong tiếng Anh được gọi là Computer Network. Đây được biết đến là sự kết nối các máy tính với nhau thông qua phương tiện truyền thông (môi trường truyền dẫn, giao thức mạng) và thiết bị nối kết mạng dựa trên cấu trúc nhất định, lúc này các máy tính sẽ trao đổi thông tin trực tiếp với nhau.
Lợi ích mạng máy tính mang lại là gì?
Sau khi hiểu được khái niệm mạng máy tính là gì thì chúng có lợi ích gì?
- Hỗ trợ chia sẻ dữ liệu của bạn với người dùng khác.
- Xem, sửa, xóa, sao chép những dữ liệu trên một máy tính khác dễ dàng.
- Các thiết bị, máy tính trong cùng hệ thống mạng đều có thể sử dụng chung tài nguyên như: máy tính thiết bị lưu trữ (FDD, HDD, ổ đĩa CD), máy tính, webcam, máy fax, máy quét, modem….
- Những người sử dụng mạng máy tính đều có thể chia sẻ dữ liệu, chương trình trên cùng một trang mạng đó.
Mạng máy tính đang hoạt động như thế nào?
Đối với những thiết bị chuyên dụng như access point, router và switch sẽ là những yếu tố để tạo nên nền tảng của mạng máy tính. Cụ thể:
Switch sẽ là thiết bị giúp kết nối và bảo mật nội bộ những thiết bị sử dụng mạng như máy in, máy tính, máy chủ…. Đồng thời, điểm truy cập là switch kết nối thiết bị với mạng mà không cần dùng đến dây cáp.
Router (bộ định tuyến) sẽ có nhiệm vụ kết nối mạng này với mạng khác, đồng thời thực hiện hoạt động điều phối, tiến hành phân tích dữ liệu được gửi qua một mạng, chọn tuyến đường an toàn nhất và gửi nó đến vị trí đích. Ngoài ra, Router còn kết nối doanh nghiệp, ngôi nhà của bạn với mọi thông tin trên thế giới, cũng như giúp bảo vệ dữ liệu khỏi những mối đe dọa bảo mật bên ngoài.
Mặc dù router và switch khác nhau, nhưng khác biết nhất chính là các chúng xác định thiết bị đích. Cụ thể Router Layer 3 sẽ xác định duy nhất kết nối mạng của thiết bị dựa trên địa chỉ mạng IP. Còn Switch Layer 2 sẽ xác định duy nhất thiết bị dựa trên địa chỉ MAC đã ghi sẵn của nó.
Ngày nay, đa số thiết bị switch đều gồm một số cấp độ chức năng định tuyến. Lúc này địa chỉ MAC và IP tương ứng cũng sẽ xác định duy nhất những thiết bị và kết nối chúng với nhau trong một mạng. Với địa chỉ MAC sẽ là một số được nhà sản xuất thiết bị gán cho Network Interface Card- NIC, còn về địa chỉ IP sẽ được gán cho kết nối mạng.
Ngoài ra, mạng máy tính hiện nay được thiết lập cho nhiều thiết bị khác nhau ngoài việc kết nối. Bên cạnh đó, nhiều tổ chức đã bắt tay vào chuyển đổi kỹ thuật số và mạng máy tính đóng vai trò quan trọng ảnh hưởng tới sự chuyển đổi và thành công của doanh nghiệp.
Mạng máy tính đang phát triển như thế nào?
Sau khi hiểu được mạng máy tính là gì? thì chúng không chỉ đơn thuần là kết nối mà hiện nay mạng máy tính còn được định hướng vào chuyển đổi số. Bởi vì trong chuyển đổi số thì mạng lưới vô cùng quan trọng, nhờ nó góp phần vào giúp dự định thành công hơn.
Ngoài ra, các loại mạng máy tính hiện nay khá phát triển để có thể đáp ứng được các nhu cầu như:
- Phần mềm tự xác định (SDN): Trong thời đại công nghệ 4.0, kiến trúc mạng dần trở nên tự động, tự lập trình và mở rộng hơn. Trong có có những mạng do phần mềm tự xác định, định tuyến lưu lượng dựa vào cơ chế để điều khiển tập trung, từ đó giúp mạng phản ứng nhanh hơn với những thay đổi.
- Dựa trên mục đích (IBN): Mạng máy tính được xây dựng dựa trên những nguyên tắc SDN, không chỉ mang lại tốc độ mà còn góp phần thiết lập mạng riêng để đáp ứng được nhu cầu nhờ vào tự động hóa những hoạt động phân tích hiệu suất, rộng rãi, xác định khu vực có vấn đề, bảo mật toàn diện….
- Ảo hóa: Cơ sở mạng vật lý sẽ được phân vùng phù hợp để từ đó có thể tạo ra được nhiều mạng bao phủ toàn bộ. Đồng thời, mỗi mạng logic cũng sẽ điều chỉnh phù hợp để đáp ứng được nhu cầu đặt ra có thể là chất lượng dịch vụ, bảo mật,…
- Dựa trên bộ điều khiển: Trong mạng máy tính thì bộ điều khiển cực kỳ quan trọng với việc bảo mật và mở rộng mạng. Chúng sẽ tự động hóa những chức năng mạng dựa vào việc chuyển đổi mục đích kinh doanh thành cấu hình thiết bị, cũng như chúng bị giám sát liên tục để đảm bảo yếu tố bảo mật và hiệu suất.
- Tích hợp đa miền: Đối với những tổ chức, doanh nghiệp lớn sẽ xây dựng những hệ thống mạng riêng (mạng WAN, miền mạng, trung tâm dữ liệu). Đối với những loại mạng này sẽ giao tiếp với nhau dựa vào bộ điều khiển riêng. Đồng thời những tích hợp liên mạng hay đa mạng như vậy sẽ liên quan tới việc trao đổi những thông số hoạt động của chúng để đảm bảo kết quả mang đến tốt nhất trên các miền mạng.
Có mấy loại mạng máy tính?
Khi hiểu được mạng máy tính là gì và đặc điểm hoạt động của mạng hiện nay. Thì hiện nay có các loại mạng khác nhau được phân loại như sau:
Phân loại hệ thống mạng máy tính theo chức năng
Dựa theo chức năng thì hệ thống mạng máy tính hiện nay sẽ chia thành 3 mô hình chủ yếu sau:
Mô hình mạng ngang hàng (Peer – to – Peer)
Đây là mô hình mà tất cả các thiết bị tham gia kết nối mạng đều có vai trò tương đương nhau. Cụ thể mỗi máy vừa có thể cung cấp tài nguyên trực tiếp của mình đến thiết bị khác, vừa có thể dùng trực tiếp tài nguyên của các thiết bị khác trong cùng một mạng.
Đối với mô hình mạng máy tính này sẽ thích hợp với những mạng có quy mô nhỏ, tài nguyên hệ thống được quản lý và phân cấp, cùng chế độ bảo mật kém.
Mô hình khách – chủ (Client – Server)
Ở mô hình mạng máy tính này sẽ có một hoặc một số thiết bị được chọn làm quản lý và cung cấp tài nguyên (dữ liệu, chương trình, thiết bị…) được gọi là máy chủ (server), đến các thiết bị khác gọi là máy khách (Client).
Máy chủ ở đây là thiết bị đảm bảo việc quản lý, phục vụ cho máy khách bằng cách điều khiển và chia sẻ tài nguyên trong cùng một mạng với mục đích chung. Còn máy khách chỉ dùng được tài nguyên do máy chủ cung cấp.
Ở mô hình này sẽ có ưu điểm là dữ liệu được phân cấp rõ ràng, được quản lý tập trung, tính bảo mật tốt hơn nên thích hợp với những mạng lớn và trung bình.
Mô hình mạng máy tính dựa trên nền Web
Với sự phát triển mạnh mẽ của internet nên rất nhiều doanh nghiệp, cá nhân sử dụng internet như một công cụ để kết nối với mọi người trên toàn thế giới. Vậy mang trên phạm vi internet sẽ gọi là mạng liên kết nối và chúng đang ngày càng được dùng phổ biến hơn. Ở hệ thống mạng máy tính này mọi người chỉ cần truy cập vào một trình duyệt web và kết nối internet để có thể xem video, tải ứng dụng, chia sẻ tệp tin, hoạt động trực tuyến….
Phân loại mạng máy tính theo phạm vi
Hệ thống mạng máy tính còn được chia theo từng phạm vi sử dụng khác nhau như sau:
- LAN (Local Area Network): Đây là hệ thống mạng cục bộ, kết nối các thiết bị trong cùng khu vực bán kính hẹp khoảng vài trăm mét. Cùng với đó môi trường hoạt động có tốc độ kết nối cao như cáp đồng trục, cáp xoắn, cáp quang,… Chúng thường được sử dụng để trong hộ gia đình, cơ quan, tổ chức.
- WAN (Wide Area Network): Nhiều mạng LAN kết nối sẽ tạo thành mạng WAN, là mạng diện rộng, kết nối nhiều thiết bị trong nội bộ quốc gia, hay giữa các quốc gia trong một châu lục. Chúng thường thực hiện thông qua mạng viễn thông.
- GAN (Global Area Network): Nhiều mạng WAN kết nối sẽ thành GAN, là dạng kết nối mạng giữa các thiết bị từ các châu lục khác nhau. Chúng thường kết nối thông qua vệ tinh hay mạng viễn thông.
- MAN (Metropolitan Area Network): Đây là hệ thống mạng máy tính trong phạm vi một thành phố, chúng kết nối qua môi trường truyền thông tốc độ cao khoảng 50/100 Mb/s.
- PAN (Personal Area Networks): Đây là hệ thống mạng dựa trên không gian làm việc của một cá thể. Lúc này các thiết bị cá nhân sẽ là trung tâm của mạng và các máy tính khác kết nối với chúng. Ngoài ra, còn có loại mạng PAN không dây.
- HAN (Home Area Networks): Đây là mạng máy tính kết nối các máy tính trong môi trường gia đình bao gồm điện thoại thông minh, laptop, máy tính bảng, PC, máy in, TV,…
- CAN (Campus Area Network): Đây là một dạng của mạng LAN hay tập hợp nhiều mạng LAN cùng kết nối với nhau được một số cơ quan chính phủ, công ty, trường học hay tổ chức tương tự lựa chọn, thường sẽ là mạng trên một tập hợp nhiều tòa nhà liên kề nhau.
- Enterprise Private Network (mạng riêng doanh nghiệp): Loại mạng máy tính này thường được một công ty lựa chọn để kết nối các địa điểm khác nhau, hỗ trợ chia sẻ tài nguyên dễ dàng.
- Internetwork (liên mạng): Mạng máy tính này sẽ hỗ trợ kết nối các mạng khác nhau để có thể tạo nên một hệ thống mạng lớn mang tính chất toàn cầu.
- BBN (Backbone Network): Đây là một phần của mạng kết nối với nhiều phần khác nhau, hỗ trợ cung cấp đường dẫn thông tin được chia sẻ.
Phân loại các mạng máy tính theo mô hình
Hệ thống mạng máy tính còn phân loại theo mô hình như sau:
Mạng hình sao (Star Network)
Mô hình này sẽ giúp kết nối tất cả các trạm thông qua một thiết bị trung tâm, hỗ trợ nhận tính hiệu từ các trạm để chuyển đến trạm đích. Tùy thuộc vào nhu cầu từ nhà mạng để thiết bị trung tâm có thể là router, switch, hub hay máy chủ.
Ngoài ra, mô hình mạng hình sao sẽ góp phần giúp hệ thống thiết lập được những liên kết Point – to Point dựa vào tạm và thiết bị trung tâm.
- Ưu điểm: Quá trình thiết lập đơn giản, kiểm soát và xử lý sự cố, cho phép cấu hình mạng, sử dụng tối đa tốc độ đường truyền.
- Nhược điểm: Bị hạn chế khoảng cách kết nối từ trạm tới thiết bị trung tâm (Bán kính tối đa khoảng 100m).
Mạng tuyến tính (Bus Network)
Đối với các trạm sử dụng sẽ được phân chia trên cùng đường truyền (Bus). Đường truyền chính sẽ có nhiệm vụ kết nối thông qua hai đầu nối riêng biệt (Terminator). Mỗi trạm sẽ được kết nối trực tiếp với trục chính nhờ vào thiết bị thu phát (Transceiver) hoặc đầu nối chữ T (T – Connect).
Mô hình mạng Bus Network này sẽ hoạt động theo các liên kết Point-to-Multipoint hoặc Broadcast.
- Ưu điểm: Quá trình thiết lập và vận hành đơn giản, chi phí lắp đặt thấp
- Nhược điểm: Tính ổn định không cao, nếu một nút gặp trục trặc thì toàn bộ hệ thống mạng sẽ tạm dừng.
Mạng hình vòng (Ring Network)
Mỗi trạm tiếp nhận thông tin sẽ được liên kết với nhau dựa vào bộ chuyển tiếp. Qua đó sẽ giúp hệ thống tiếp nhận tín hiệu và truyền tới trạm kế tiếp. Điều này sẽ giúp tín hiệu được truyền đi một chiều duy nhất dạng hình vòng.
Với loại mô hình này thường sẽ hoạt động theo một chuỗi liên tiếp dựa vào các liên kết Point-to-Point ở repeater.
Ưu điểm: Tối ưu tốc độ đường truyền hiệu quả.
Nhược điểm: Tính ổn định cũng không cao, nếu một trạm bị hỏng thì toàn bộ sẽ bị dừng.
Mạng kết hợp (Mesh Network)
Mạng kết hợp sẽ là kết hợp giữa mạng hình sao và mạng tuyến tính (Star Bus Network): Chúng sẽ có bộ phận tích tín hiệu riêng, đảm nhận nhiệm vụ như thiết bị trung tâm. Cùng với đó, cấu hình hệ thống dây cáp mạng là Linear Bus Topology và Star Topology. Chính cấu hình này sẽ hỗ trợ nhiều nhóm làm việc cách xa nhau dễ dàng hơn, cũng như việc bố trí đường dây cũng phù hợp hơn với bất kỳ vị trí lắp đặt nào.
Hay kết hợp giữa mô hình mạng vòng và hình sao (Star Ring Network): Cấu hình cho phép liên lạc (token) được di chuyển xung quanh HUB trung tâm. Điều này giúp kết nối các trạm làm việc với nhau dễ dàng, cũng như tăng khoảng cách cần thiết.
Nên lựa chọn loại mạng máy tính nào?
Sau khi thấy được các loại mạng máy tính có nhiều loại khác nhau. Chắc hẳn nhiều người băn khoăn không biết nên chọn mạng loại nào. Vậy thì: Tùy thuộc vào tổng số thiết bị, máy tính sử dụng cho đến khoảng cách tối đa các thiết bị để có thể chọn được hệ thống mạng máy tính phù hợp.
Trong nội dung bài viết này, chúng ta chỉ nói về mạng cục bộ LAN dạng hình sao. Bởi vì đây là hệ thống mạng máy tính được dùng phổ biến nhất. Bởi vì đây là mạng có tốc độ đường truyền cao, được thiết kế để kết nối các thiết bị lại với nhau trong khu vực nhỏ như gia đình, tòa nhà, trường học, văn phòng….
Hệ thống mạng này cho phép người dùng có thể dùng chung tài nguyên như máy in, máy fax, CD – ROM, phần mềm, ứng dụng…. chỉ cần một máy trong mạng thiết lập chương trình Share internet thì các thiết bị khác đều có thể kết nối mạng được. Qua đó sẽ đáp ứng được nhu cầu sử dụng phổ biến hiện nay để phục vụ nhu cầu học tập, làm việc, giải trí, kết nối….
Kết luận
Trên đây là tổng hợp chi tiết những thông tin giải đáp về khái niệm mạng máy tính là gì? Đặc điểm, phân loại và lời khuyên khi chọn mạng máy tính. Nhờ đó sẽ giúp mọi người có được sự lựa chọn phù hợp để có thể trải nghiệm hệ thống mạng mượt mà nhất.
Để cập nhật thêm nhiều thông tin về công nghệ, marketing cho đến những thủ thuật công nghệ chi tiết đừng quên theo dõi Laptopk1. Đây không chỉ đơn thuần là một website chuyên cung cấp máy tính, linh kiện phụ kiện máy tính chính hãng uy tín.
Mà tại đây chúng tôi sẽ luôn cập nhật các kiến thức về công nghệ mới nhất để giúp mang đến những giá trị tốt nhất cho khách hàng. Để tìm hiểu thêm được nhiều thông tin hơn, mọi người có thể truy cập trực tiếp chi tiết vào website: Laptop K1 để chúng tôi được hỗ trợ bạn chu đáo nhất.
Bài viết cùng chuyên mục :
